Henasigê PILING / Ramazan Comer Tetik

Diwu nêwu… Heft brang diwu, ê en bîçikîyan nawê piling diwu. Heft brang’e fire fire feqîr diwin. Ne dalik ne bowik ne terle…tiştikîyan îjne wîye.
Rûjî de rujgel nawi xermane diwu. Piling û brangele witigin ke, tirpangeliman elgirin îme heft brangîn viçîn ku derkefte nîyaman viçinînê. Qay xawindi terla jî tiştî da vemandî (nanî da wemandin)
Diçin, diçin… dêgel û kugel delwigirin. Dingirin ke terley zîyanê fire rinde, zerdo wîye û vextê vexti çinandine. Heft brange dikefin de terla û diçininê. Qe diyan we layke, cay dingirin ke, je ow dümo ewrgeli têm, vagera, zîpik û varış dîyay. Brangele zeligîyan dibirî û diwîşîn eye ça? Dêwî le bani hespî diyay!
Dêwe diwîşî îwe înin yan cînin we çi zeligî nê tirsin û zîyane min diçînin?
Ewane jî diwîşîn ne înin ne jî cînîn. Îme wirsigîn, witîn ke, kan terle derkefte nîyamam da wiçinînê. Derdê xwê yan ra Dêwe diwîşîn. Dêwe je naw ziki xwêyo witige min eyane da werim ve mal û şew wixwerimîyan.
Dêwe : Temam feqet şertîkim hest. Îmro da wan we mêwani min win. En biçûketan kîye?
Piling : Minim
Dêwe : Da wiçe malê min, we jinê min wîşeke bara me’yê swêre kerd nî û çingirgel piri mast kerî. Henî nan vidagirî de tîrê kerîkê tu jî ware.
Piling derkefî diçû, le letîki rüya xwê we xwê dişî ke “me’yî da qîmi kî wikerî? Min we jinê dêwe wîşîm ke tu mangay swêre kêrd ne. Piling we jinê dêwe gî diwîşî, jine jî manga kêrd dinî û birşinî kê. Çingirgel piri mast dikerî, tîrê piri nan dikerî û dirikê we piling.
Piling çerx diwu dîyay. Brangele şa diwin. Nane dixwerin û dêwe digirî ke guşte xilas nêwu. Dewê fe’m dikerî eye guştê meyê swêre nîye guşte mangay swêra. Deng nekeri…şew diwu
Dêwe : De estine pa îmro mêwani minin. Min jî heft dwêt’im hest da we îwe rimê. Brangele gî şa diwin. Piling ve brangeli xwê diwîşî neçîn, dewê nîyete baş nîye karî da warîye seriman. Brangele gwê le piling nênin.
Diyan ve mal dêwe rayan heft cîwan diwoxî û heft dwêtê xwê jî dirî ve hêlîyan.
Dewe: Jine tu raçe mangay swêre kêrd nay?
Jine : Piling enço wêm wit min jî kirdimê. Heman wardigîyan we mal kirdigiyan de cîwane û dwêt’gel jî kirdigê de ayşîyan!?
Dêwe : Tu deng meke min ewane şew da kerdîyan’nım û da vixwerînîyan.
Jine : Tu çûn da wizane? Şêwe têrike kî dwête kî kûra?
Dêwe : êke temezê de seriye dwêt’gele, êke şewqe de seriye kura diwîşî…
Piling xwê we duru naye le xewî û gwê dage we serîyan. Diestî we pa temezîgeli dwêt’gel derxî û dikerî kê de seri brangele, şewqegel jî dikerî de seri dwêt’gel. Her kesî xeft we diyo dewê diestî pa û ke kî şewqe de serîye kêrd dinî.
Piling paşîme verci mella zan nerage, deng dikerî le brangeli xwê
Piling: Caylê, min we îwe çe witim? Gwê we min neran, jêtane ke durû witim. Ke min temezêgel û şewqa negwêrandam ay gave gîşman mirdivîn. De estin ke wiwayn heya dewê û jinê ne estagin.
Dewê je xewe destî kê çe vînnî? Dwêtgeli xwê kêrd naye. Xard dirî kefî we dîya heft brange. Navberi dîyare dewgel û însangel deryay hevîye. Dêwe tirsîyage ke le ollay dine kefî.
Dêwe : Piling piling je mangam kirdem, je dwêtgelim jî kirdem? Piling qay ra we destim kefê…
Rujgel diçû mangel diçû… Brange xêr we piling nêkerin. We piling diwîşîn îlla da wiçê hespê Dêwe warê. Hespê Dêwe jî zanzan û weranweri malî vîye.
Piling: Brangelim min çûn viçim vure? Caylê dêwe mangay xardîn dwêtgele xwê kerd na, ke min vigirî we cayko da wiqurtinîkêm.
Brangel : Na yan da wiçê, hespê warê yan jî îme le îre xêr we tu nêkerîn.
Piling neçar dikefî de rüya. Diçû şew xwê le axurê dewê diwoşarî. Hespe xullî diwu. Dêwe dîyay axure piling xwê le bini kurne diwoşarî. Hespe fire fire qiymetdare. Dêwe Sif mevij û girdekan dirage wê. Dêwe çay dîyay, du car dîyay mevîj dirî çiwalî girdekan dirî ve hespe, dingirî tiştî îjnîye lê hespê dîsan jî xullî e.
Dêwe : Hespe xêre tu? Cardik ke hattim da kerdit nim. Î şewe min we xew ne kirdê. Nexweş nîye, tênig nîye, virsig nîye, xêrite enço dikere? Dêwe diçû. Piling je bini kurne derkefî.
Piling: Cayle min witim ke tiştî we tu nêkerim feqet Dêwe tu da kûşî. Min hatim ke tu xilas kerim.
Hespe je piling bawer (înan) dikeri. Ke Dêwe dixefi piling sari hespe diwu û diway. Dêwe destî xard dirî we piling nêyî.
Dêwe : Piling piling. Jê mangam kirdem, je dwêtgelim kirdem i care jî je hespem da vikerem?
Piling : Hahaha… dikenî. Heman da vam xwet viverim diwîşî û deh dikerî werdi hespe de aso mêk diwin.
Dêwe : Axx cay vigirimet, ax cay we destim keftay….
Rujgel diçû mangel diçû….
Brangel dingirin ke piling hespe jî hawird, hewa çew werdayin malê dêwe.
Brangel: Piling î ca, da wiçê orxanê dêwe warê.
Organê dêwe çûne? Çan çane, eynige cînciqe mêrige…
Piling: Brangelim cay lê, min cardik wiçim dêwe sewend xardige min da kerd nî wikuşî.
Brangelê witigin na, da viçê orxanê warê yan jî îme da kuşînêt.
Piling dîsan derkeftige rîyegel. Le bendi şew diwistî. Derkefî bani xanigê/malê dêwe û le çewe ke dixefin je bano kuney wokirdige. Darî jî nîkê çengalî xistige we û dare je kuna werdage xar ke organe kîşî jwêr. Piling her ke çengale dixî ve organe çang û zîlgel dirî lê. Dêwe qêrê le jinê xwê digirî.
Dêwe : Jine tu ra çê orxanê bani min dikîşê?
Jine diwîşî min nêkişîme mêrike. Du, sî carî ke ên ço diwu, Dêwe qere digirî û çûn ke orxane dikişî werde piling di kêfî we xar.
Dêwe : Oooooo Piling we xêr hattê!!!! Min le hewa le tu gerdîyam, le zemmîyê dîmet. De wîşe piling min we tu çûn kerim?
Dest û pa piling diwestî we jinê xwê diwîşî min diçîme we ave. Ke hattim ram de qezane wikulinê û we pişti qapîye xê. Çûn ke hattim nehattim da viwxerimê.
Jine qezanî aw dikulinî, de bo ke jine pîr wîye. Jeqi piling netanî ke de qezane kerîkê.
Piling: Mîmmî tu ra çe xwet di windirinê? Dest û pam wokere ke xum de qezane kefim.
Jine temam diwîşî dest û pa piling diwokerî dişî piling de rêkefe.
Piling : Da rêkefim erê, feqet cay şanimdê min nêzanim.
Jine, an ço an ço… qiçit da bilind kê.. şani piling dirikê û piling leppi dirî le jine û vayjîkê naw qezane. Her dik sînigi jine jê dikeri û dixî kê pişti derî (kapı). Orxane dirî bani pilê û diçû.
Dêwe dîyay we mål windirîyage, bu guşte xweş dîyay. Derî diwokerî sînigi jinê xwê day jî we deme. Jê vedîyo dizanî ke piling nîyê jine xwê e. Piling dîsan diway û dikefî le lay dinê derya.
Dêwe : Piling piling je mangam je dwêtgel je hespem kirdem i care jî hattê je jinem kirdem?
Piling dikenî û diwîşî je organet jî kirdimet.
Dêwe :Je orxanem jî kirdem?
Piling : Erê erê… heman da wam xwet jî da werim.
Rujgel diçû salgel diçû…
Brangeli piling i ca diwîşîn da wiçê dêwe xwê raman da warê yan jî îme tu lîre nêhevinîn. Piling fikir kirin fikir kirin, dizanî da çûn vikerî. Dişî dêwe erin kesê nema.
Anqîç’î(sandık /büyük kutu) gewre xas dikerî. Xwê jî weki çerçicî, pirtal dikerî were ser rüşe çêrmigo dikerî û diçû girdi malê dêwe.
Piling : Diqîrinî…. Dwêtgelim hest dwêt hest, kes nestînî?
Dêwe : Hooop meço min distînim
Piling: Tu ra çe dwêt dixweze?
Dêwe : Min kesim îjnîyê. Dwêt’i dixwezim le weri destim xizmetim kerî
Piling :Cay hero endûrin kefe wingir dwêt’te jî tu dixwezî!
Dêwe ke di kêfî endûrîn, Piling le serê qapiye digirî, mix dirî le û kilîte dikerî.
Piling: Dêwe min nasîyê?
Dêwe: Piling piling dîsan tu we?
Piling je mangay swêre kirdêm
Piling je heft dwêt û jinem kirdêm
Piling je hesp û orxanem kirdêm
Xum de malî henasigem de çalî…
Kanî. Henasig/Hewsanek ê kurdî.
Nustin. Ramazan Comer Tetik.