SEROKÊ EŞÎRETÊ Û HEPISA KULU YE! /Ahmet Gezer

Hekat li gundî Altilerê di havîna sala 1977 an de qewimî.

Keçik û lawik revine hatine Altilerê, em eşîretin, kesên ku xwe avêtî paş me, teslîmê devletê nakin û di encamê de Şêxe Abdilê Dade Male Hemjarê ,Kekê Şêx (Arap Yaşar) mehekê hepis ramedî.

Keçik û lawikek, ji gundê Sêvika (Buldux) bi hevre reviyane hatine gunde Altilerê, mala Nofelê Aşê Celkî.

Xwedane keçike,heftekî bi şûnda dibihêzin ku keçik û lawik li Altilerê ne.Terin Qereqole Kuluyê, dibêjin:“me xeber heynayê ku keçik bi lewik ve li gundê Altilerê ne!” Başçavuşe qereqol navê xwe Fevzî ye, cemsekê tijî esker dike û tên gunde Altilerê. Li nav gund, pirs bi pirs mala Nofel dibînin. Mala Nofel, di quntera çiyê de ye,li pêşîyê male ber meydane û li kelekê male jî kaniya male Boy Beg e heyê.

Gundîyên Altilerê, jin, mêr, kurik û çûçik kes namê giştik hatin meydana berê malê Nofel. Dexwaza gundîyên Altilerê ewê ku keçik û lewik teslîmê Başçavuş nekin.Ne ku plan berê amadê kiribûn lê ba, hewa û atmosfera meydanê wê yekê dibêje.Eyba giranê ku, keçik û lewik dil girtine, di ser çend gundan re hatine, xwe avêtine paş me û em jî teslîmê qereqol bikin…

Gundîyên Altilerê dibêjin, başçavuş û janderman egle bikin da ku hetanî hînge keçik û lewik ji male derxin. Hênek dibêjin, pencerê di paşîyê xanî de hêlşînin, keçik û lewik bi revandin bidin. Yekê aqilmend ji gundîyan dibêje em çînekî binin serê wan, dibêje: “gor qanûne, jenderme heqê xwe nîne ku nêzika jina bibe û mudexala jina bike.” Bi jina re dibêjin, “li peşîya jenderman bisekinin da ku ma nekevin hûndirê male.

Jin xwe didin pêşîya jenderman, yek û du jin jî bare bar û qîrê qir derdexînin, di vê navberê de keçik û lewik ji malê derdixin, dibin û dikin gomekê. Paşe, bi arebekê ji gund revandin didin, dibin gunde Omera û li malekê bi cîh dikin.

Di nav jenderman de eskerekê kurd jî hebûyê.Hal û haketê gundîyan ji başçavuş Fevzî re şîrove kirîye. Başçavuş Fevzî, mezê dike ku hatîyê xapandin, dibêje:

  • “Muxtarê gund li ku ye?”Dibêjin:
  • “Muxtar ne li gunde.”Dibêje:
  • “Aze yekêm kîyê?” Keke Şêx dibêje:
  • “Ezbenî (efendim) ez im.”Başçavuş Fevzî dibêje:
  • “Vê çaxe vira îmza bike,ku keçik û lawik li gundên we tûne ne.”

Keke Şêx kaxizê wale (boş) îmzê dike. Başçavuş vedigere Kuluye. Başçavuş Fevzi, di zabitname de dinivsîne ku gundîyên Altilerê gotinê: “Em Eşîretin, kesên ku xwe avêtî paş me teslîmê devletê nakin û Kekê Şêx gotîyê ez serokê eşîretê me.”

Dorê dinê rê, jendermê tên gunde Altilerê, bi Keke Şêx re dibêjin:

  • “Dozger ê (savci) tê dixwaze!

Dozger, doznama (iddianame) ku Keke Şêx wekî seroke eşîrete nîşan didî dixwînê. Bi serokatîyê Kekê Şêx, gundîyên Altilerê bi hêncetî li dijî qanûna dewletê derketinê, kevneşopiyên eşîreta xwe bicîh anînê û Kekê Şêx tewqîf dikin.

Keke Şêx, wek seroke eşîretê di hepisa Kulu ye de radimede.

 

Ahmed Gezer.

Danîmarka: 20.12.2019